بررسی نقش فاعلیت نفس در فرایند ادراک از نظر صدرالمتالهین
Authors
abstract
صدرالمتألّهین بر خلاف پیشینیان خود، نقش قوۀ ادراکی را از انفعال، به سمت فاعلیت سوق داد. از نظر وی نفس در ادراک های حسی و خیالی شبیه فاعل مخترع است که به ایجاد صورت های ادراکی در فضای نفس می پردازد. لازمۀ سخن صدرا این است که علم نیز از مدار ماهیت خارج شده و امری وجودی گردد؛ چون جعل فقط به وجود تعلق می گیرد. با این حال، فاعلیت نفس نسبت به صورت هایی که واجد آن ها نیست، به مشکلاتی مثل نقض قاعدۀ «معطی شیء باید واجد آن باشد» روبه رو می شود که این مشکل با دخالت موجود مفارق، قابل حل است.
similar resources
نقش خیال در فرایند ادراک از نظر ابنعربی
تا پیش از ابنعربی و بنا بر سنت دیرینة به یادگار مانده از حکمای یونانی، محدودة ادراکات انسانی منحصر به عالم حس و عالم عقل بود. چون حس برای عقل بهعنوان ابزار شناخت محسوب میشد، عقل، مُدرِک نهایی شمرده میشد. این عقل که مؤیّد به منطق بود علاوه بر اینکه مرجع کامل ادراک بود، داور نهایی نیز به حساب میآمد. در آن سنت فکری همۀ یافتهها از صافی عقل منطقی باید عبور داده شود تا صحت و سقم آنها معلوم گردد. ا...
full textبررسی تطبیقی فاعلیت ذهن در فرایند ادراک از دیدگاه ملاصدرا و هوسرل
پرداختن به نقش ذهن بهعنوان قوای که نفس از طریق آن به اکتساب علوم میپردازد، در داشتن تلقی صحیح از فرآیند ادراک، اهمیت فراوانی دارد. در میان فلاسفۀ اسلامی، ملاصدرا مراتب ادراک را مراحلی میداند که نفس در جریان حرکت جوهری خود، با گذر از ساحتهای حسی، خیالی و عقلی واجد آنها میگردد. در این میان توجه به دیدگاه ملاصدرا دربارۀ کارکردهای ذهن در هر یک از ساحتهای ادراکی قابل توجه است. در میان فلاسفۀ ...
full textنقش خیال در فرایند ادراک از نظر ابن عربی
تا پیش از ابن عربی و بنا بر سنت دیرینه به یادگار مانده از حکمای یونانی، محدوده ادراکات انسانی منحصر به عالم حس و عالم عقل بود. چون حس برای عقل به عنوان ابزار شناخت محسوب می شد، عقل، مُدرِک نهایی شمرده می شد. این عقل که مؤیّد به منطق بود علاوه بر اینکه مرجع کامل ادراک بود، داور نهایی نیز به حساب می آمد. در آن سنت فکری همۀ یافته ها از صافی عقل منطقی باید عبور داده شود تا صحت و سقم آنها معلوم گردد. ا...
full textبررسى و نقد فاعلیت نفس نباتى در رخداد تغذیه
حیات انسان با تغذیه شروع میشود و تغذیه فرآیندی است که در آن موجود بیجان به جسم زنده و پویا تبدیل میشود یا بخشی از جسم زنده میگردد. تأمل درباره چنین فرآیندی در حیطه دانش فلسفه است. تأملات برخی فیلسوفان نشان داده است که در این فرآیند جسمی که از آن تغذیه میشود، از جهت جوهر و عرض تغییر میکند و همسان جسم متغذی میشود تا حیات شکل بگیرد و بدن ساخته شود. فیلسوفان نفس گیاهی را مؤثر فاعل بالطبع این...
full textMy Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
فصلنامه علمی پژوهشی حکمت اسراPublisher: موسسه فرهنگی تحقیقاتی اسرا
ISSN 2383-2916
volume 6
issue 19 2015
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023